Nederland koploper

Nederland is volgens de WRR Europees koploper zzp-schap en tijdelijke contracten. Bijna een derde van de werkenden heeft een tijdelijk contract of is zelfstandige zonder personeel (zzp’er). Maar teveel flexibilisering kan nadelen hebben voor de Nederlandse economie als daardoor minder scholing en innovatie plaatsvinden, aldus de WRR.

Onzekerheden

De raad wijst er ook op dat dit ervoor kan zorgen dat er nieuwe kwetsbare groepen komen met veel onzekerheid over hun inkomen en sociale zekerheid. ‘Te veel flexibilisering kan leiden tot psychologische onzekerheid zoals stress en gebrek aan erkenning en levenslooponzekerheid’, stelt de WRR, ‘waar vooral jonge mensen tegen aanlopen als ze een huis willen kopen of een gezin willen stichten.’

Langetermijn visie

Teruggaan naar de arbeidsmarkt van vroeger is niet mogelijk en niet wenselijk, volgens het WRR. Maar overheden en bedrijven kunnen de mate en vorm van flexibilisering aanpassen aan de aard van het werk. De overheid kan daartoe wet- en regelgeving inzetten en als werkgever het goede voorbeeld geven. Sociale partners hebben ook een verantwoordelijkheid, zoals in het moderniseren van cao’s en het stimuleren van arbeidsorganisaties met ruimte voor ondernemingszin en informeel en formeel leren. Daarnaast kunnen nieuwe zekerheden worden ingebouwd om de gevolgen van flexibilisering te compenseren. In het bestaande sociale zekerheidsstelsel kunnen aanpassingen worden uitgevoerd gericht op het verminderen van de verschillen tussen vaste werknemers en flexibele werkenden. Tegelijkertijd vragen de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt om een nieuwe langetermijn visie op zekerheden.

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid is een onafhankelijk adviesorgaan, dat de regering en het parlement gevraagd en ongevraagd advies geeft over onderwerpen vanuit een langetermijnperspectief.